Uit een onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) blijkt dat een toenemend aantal jongeren slaapproblemen ervaart als gevolg van schermgebruik in de avonduren.
Jongeren kijken vaak langer dan twee uur naar een scherm vlak voor het slapengaan. Van de kinderen tussen de 8 en 13 jaar kijkt 22 procent ‘s avonds naar een scherm. Dit percentage ligt nog hoger onder pubers tussen de 13 en 18 jaar, namelijk 83 procent.
De reden dat schermgebruik in de avonduren kan leiden tot slaapproblemen is blauw licht, dat door digitale schermen wordt uitgestraald. Dit licht is voor onze ogen moeilijk te onderscheiden van daglicht, waardoor onze ogen verkeerde signalen afgeven aan ons brein. Hierdoor wordt de productie van de slaapstof ‘melatonine’ geremd. Deze stof maakt ons lichaam aan wanneer het donker wordt zodat we langzaam aan moe worden en makkelijker in slaap kunnen vallen.
Bij gebrek aan melatonine blijven onze hersenen actief. Daardoor vallen we lastiger in slaap, slapen we gemiddeld korter en ook de kwaliteit van onze nachtrust neemt af. Korte termijn gevolgen van slaapgebrek zijn slaperigheid overdag, concentratieproblemen en prikkelbaarheid. Op de lange termijn zijn mogelijke gevolgen van slaapgebrek, met name onder jongeren, groeiproblemen en verhoogd risico op obesitas. Daarnaast is slaap enorm belangrijk voor de ontwikkeling van het brein.
Wat kunnen we doen volgens het RIVM?
Het RIVM heeft onderzoek gedaan naar wat er gebeurt als jongeren een week lang niet naar schermen keken in de avond, dan wel een speciale computerbril droegen die blauw licht filtert. Uit dit onderzoek bleek dat jongeren dankzij deze gedragsveranderingen zo’n twintig minuten eerder in slaap vielen. Dit leidde tot minder slaaptekort en dus ook tot minder klachten overdag zoals lusteloosheid, slaperigheid en concentratieproblemen. Het RIVM wil graag nader onderzoek doen naar het gebruik van blauw licht filter brillen tegen slaapproblemen.
De Gezondheidsraad over Blauw Licht
In 2015 waarschuwde de Gezondheidsraad al voor de risico’s van blauw licht op onze gezondheid. Consumenten moeten volgens de Gezondheidsraad beter op de hoogte worden gebracht, om zo deze risico’s te beperken. De Gezondheidsraad noemt ‘verstoring van de biologische klok’ en ‘schade aan de ogen’ als mogelijke aandoeningen ten gevolge van overmatig schermgebruik en blauw licht.
Nader onderzoek nodig naar de effecten van blauw licht voor de volksgezondheid
Het RIVM moet volgens Minister van Medische Zorg en Sport, Bruno Bruins, meer onderzoek doen naar de risico’s van schermgebruik onder de Nederlandse bevolking. Zo’n drie op de vier volwassenen zijn in de avond nog langdurig bezig met schermen. Volgens minister Bruins is het daarom belangrijk om met het oog op de volksgezondheid meer inzicht te krijgen in de effecten van blauw licht op onze gezondheid.